1918-1939-yillarda Angliya Birinchi jahon urushining Angliya uchun oqibatlari Birinchi jahon urushining Angliyauchun oqibatlari, avvalo, uning bu urushda g'olib chiqqan davlatlardan biri boiganligi bilan belgilanadi. G'alaba tufayli Angliya ko'p narsalarga erishdi. Chunonchi, Germaniyaning Angliyaga xavfi barham topdi. Britaniyaning harbiy qudrati va xalqaro maydondagi ta'siri yanada o'sdi hamda u Millatlar Ligasida hukmron mavqega ega bo'lgan davlatga aylandi. Millatlar Ligasi joriy etgan mandat tizimi eng ko'p darajada Buyuk Britaniyaga foyda keltirdi. Chunonchi, magiub Germaniya va Turkiya sobiq mustamlakalarining eng ko'p qismi Buyuk Britaniyaga tegdi. Masalan, Buyuk Britaniya Yaqin Sharqda Falastin, Transiordaniya va Iroqni boshqarish huquqini qoiga kiritdi. Afrikada Tanganika, Togo va Kamerunning bir qismida ham Buyuk Britaniyaning shunday huquqi qaror topdi. Shuning-dek, Buyuk Britaniya dominionlari ham quruq qolmadi. Millatlar Ligasi, xususan, Janubiy Afrika Ittifoq
... Читать дальше »
ruzbcls+='TURKISTONDA SOVET HOKIMIYATIGA QARSHI HARAKAT Sovet hokimiyatiga qarshi harakatning yuzaga kelishi. Turkistonning yaqin o'tmishi hamda xiyla uzoq davom etgan, qonli, fojeali voqealarga to'lib-toshgan sovet hokimiyatiga qarshi harakat ko'p zamonlar noxolis, g'ayriilmiy nuqtai nazardan yori-tilib kelindi. O'z safiga erk va hurlikka tashna, vatan mustaqilligi yo'liga jonini tikkan millionlab yurt fidoyilarini birlashtirgan bu qudratli harakatning mazmun-mohiyatini kelgindi, qizil sovet mustamlakachilari muttasil buzib, noto'g'ri talqin qilib, soxtalashtirib keldilar. Uni sho'ralar terminida «bosmachilik harakati», «aksil-inqilobiy kuchlar bosqini», «bir to'da yurt buzg'unchilari harakati» va shu singari nomlarda «ta'riflab», «tavsiflab» kelish sovet tarixshunosligida o'ziga xos odatiy tusga kir-gandi. Biroq xalqimizda «oyni etak bilan yopib bolmay-di» deyilganidek, ajdodlarimizning elu yurt erki, ozodli-gi uchun olib borgan bu mardona kurashi to'g'risidagi tarixiy haqiqat
... Читать дальше »
Jaloliddin Manguberdi-to'liq oti — Jaloliddin Abulmuzaffar Manguberdi ibn Muhammad) (?-1231) — Xorazmshohlar imperiyasining so'nggi imperatori ( 1220 yildan), Alovuddin Muhammad II ning to'ng'ich o'g'li. Jaloliddin Xorazmshohlar imperiyasining taxtiga otasi Muhammad II ning o'limidan so'ng o'tiradi. Otasi Chingizxon tomonidan 1220 yili mag'lubiyatga uchraganidan so'ng, Xorazmning mo'g'illar bosqiniga qarshi kurashiga boshchilik qiladi. Xurasonda u o'n ming atrofida askar to'playdi va Parvon yonida mo'g'illarni mag'lub etadi. Lekin, 1221 yili Hind daryosi yonida bo'lib o'tgan jangda Chingizxon Jaloliddinni mag'lub etadi. Shu bilan birga, uning oilasi qatl etiladi. U esa o'zining omon qolgan to'rt mingta askari bilan Hinda daryosining narigi qirg'og'iga o'tishga erishadi va Hindistonga qochadi
Tarix fanidan 3-kurs(10 sinf) uchun test Variant 1 1. Xett podsholigi hozirgi qaysi davlat hududi o’rnida mavjud bo'lgan? A) Eron; B) O’zbekiston; C) Turkiya; D) Turkmaniston; 2. Xeroneya ostonasidagi jang qachon bo’lib o’tdi? A) miloddan avvalgi 338-yilda; B) miloddan avvalgi 336-yilda; C) miloddan avvalgi 334-yilda;D) miloddan avvalgi 333-yilda; 3. Qaysi yodgorlikda fil suyagidan yasalgan shaxmat donalari topilgan? A) Xolchayon; B) Ayritom; C) Teshiktosh; D) Dalvarzinda; 4. V-VI asrlarda qaysi yozuvlar tarqalgan edi? A) Sug'd yozuvlari; B) Xorazm yozuvlari; C) Eftaliy yozuvlari; D) A, B va C; 5. "Iliada" dostonining bosh qahramoni kim edi? A) Gerakl; B) Gefest; C) Axillesdir; D) Odisey; 6. 1418-yilda kim boshliq Shohrux elchilari Xitoyda bo'ladilar? A) Muhammadqozi; B) Ardasher boshliq; C) Abulays; D) Ioan Galofintibus; 7. Qaysi muttafakir o'z mamlakatidagi siyosiy ishlarga faol aralas
... Читать дальше »
Ilk o’rta asrlarda vatanimizning ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy va madaniy hayoti.
1. Ilk o’rta asrlarda sarkorlar o’zlariga tegishli yer maydonlarini qayerdan ajratib oladilar? A) eng unumdor yerlardan B) aholi ko’p yashaydigan hududlardan C) sug’orish tarmoqlarining yuqori qismidan, ayniqsa to’g’on boshi atrofidan D) chorva mollari tuyog’i ostida toptalmaydigan yerlardan 2. Ilk o’rta asrlarda qishloqlarda o’z ta’siri doirasini kengaytirib, bora-bora ziraotkor aholi ustidan hukmronlik qila boshlaganlar kimlar edi? A) dehqonlar B) chokarlar C) koshivarzlar D) kadivarlar 3. Ilk o’rta asrlarda har bir katta yer egasining ……. va undan ortiq chokarlari bo’lgan. A) 20-60 nafar B) 30-40, 50-100 nafar C) 30-50 nafar D) 100-150 nafar 4. Ilk o’rta asrlarda qadimgi Turon diyorida qishloqning dehqonlarga qaram bo’lib qolgan ahli qanday atalgan? A) kashivarz B) chorikor C) nisfikor D) kadivar 5. Turonzaminda ilk o’rta asrlarda qishloq jamoalari
... Читать дальше »
1. 1904 yil aprel oyida qaysi davlatlar o`rtasida so`nggi "bo`sh”, ya’ni hali egallanmagan yerlarni bo`lib olish va ularni birgalikda himoya qilish haqida bitim imzolandi? a. Frantsiya va Angliya b. Angliya va Germaniya c. Frantsiya va Germaniya 2. Nechanchi yiladig parlament qaroriga ko`ra Angliya Germaniya tomonidan qurilgan har bir harbiy kemaga javoban ikki harbiy kema qurish zarur edi? a. 1912 yil b. 1913 yil c. 1910 yil 3. Nechanchi yilda Osiyodagi ta’sir doiralarni bo`lib olish haqida ingliz – rus bitimi imzolandi? a. 1906 yil 31 avgust b. 1907 yil 31 avgust c. 1935 yil 31 avgust 4. Ingliz – rus bitimiga ko`ra Eron necha ta’sir hududiga bo`lindi? a. 2 b. 4 c. 3 5. Germaniya, Avstro-Vengriya va Italiya ishtirokidagi uchlar ittifoqiga qarshi qaysi davlatlarda uchlar kelishuvi yuzaga keldi? a. Buyuk Britaniya, Frantsiya va Germaniya b. Buyuk Britaniya, Frantsiya va Rossiya c. Frantsiya, Germaniya va Ispaniya 6. Nechanchi y
... Читать дальше »
Alisher Navoiy Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida Hirotda, G`iyosiddin Kichkina xonadonida dunyoga kelgan. Uning otasi Temuriylar saroyida e`tiborli shaxslardan bo`lgan. Onasi esa amirzoda Shayx Abusaid Changning qizi bo`lgan. Alisher saroy muhitida yashagani uchun alohida tarbiya va nazorat ostida o`sdi. Kichkinaligidanoq she`r va musiqaga ishqi tushgan. Olim-u fozillar davrasida ulg`aydi. 1447-yilda Shohruh Mirzo vafot etib, taxt uchun kurashlar boshlanib ketadi. Alisherlar oilasi esa bu davrda Iroqqa yo`l oladi. Yo`lda, Taft shahrida Navoiy o`z davrining mashhur tarixchish Sharafiddin Ali Yazdiy bilan uchrashadi. Alisherlar xonadoni 1451-yilda Hirotga qaytadi. 1452-yilda Abulqosim Bobur Mirzo Xuroson taxtiga o`tiradi va notinchliklar ham bosiladi. Alisherning otasi G`iyosiddin Muhammad esa Sabzavorga hokim etib tayinlanadi. Alisher o`qishni davom ettiradi. Maktab yosh Alisherni she`riyat bilan oshno qilib qo`yadi. U Sa`diy Sheroziyning «Guliston» va «Bo`ston», Farididdin A
... Читать дальше »
Ulug’bek va uning rasadxonasi Rasadxonaning qurilishi tarixidan Odatda, o'rta asr!arda, har bir podshoh saroyida munajjimlar bo'lib, ular astrologik maqsadlarda yulduzlar osmonini kuzatishar уа yulduzlarning holatlariga ko'ra mamlakat hamda podshohlik faoliyatining taqdiri haqida bashorat qilish bilan shug'ullanishardi. Amir Temur saroyida hаm mavlono Ahmad vа mavlono Abdulloh kabi munajjimlar ishlagani tarixiy manba'lardan ma'lum. Shulardan saroyda hakimlik hаm qilgan mavlono Ahmad sayyoralarning 200 yillik holatlarni оldindаn belgilab, shu asosda, jadval tayyorlagan. Binobarin, o'rta asrlarda munаjjimlаr uchun sayyoralarning oldindan hisoblangan holat1ari bilаn bevosita kuzatishdan оlingan nаtijаlаrning mos kelishi juda muhim ahamiyat kasb etgan. Shu hol sabab bo'lib IX-XII asrlarda Sharqda ishga tushirilgan rasadxonalarda оlib borilgan kuzatishlarning natijalari asosida tuzilgan jadvallarni yangilashga ehtiyoj tug'ildi. Ви esa, o'z navbatida, yangi, aniq natijalar berilgan quvva
... Читать дальше »
[1336-yil 9-aprel Kesh (hozirgi Shahrisabz) shahri yaqinidagi Xoja ilg‘or qishlog‘i (hozirgi Yakkabog‘ tumani) - 1405-yil 18-fevral O‘tror shahri, Samarqandda dafn etilgan] (1370-1405)
To‘liq ismi Amir Temur ko‘ragoniy ibn Amir Tarag‘ay ibn Amir Burqul bo‘lgan bu buyuk tarixiy shaxs o‘rta asrning yirik davlat arbobi, buyuk sarkarda, kuchli va markazlashgan davlat asoschisi, ilm-fan va madaniyat homiysidir. Yozma manbalarda u Temurlang, Yevropa adabiyotida Tamerlan nomlari bilan ta`riflanadi. Amir Temurning onasi Takinaxotun buxorolik mashhur faqih Toj ash-sharia (shariat toji) taxallusi bilan mashhur bo‘lgan Ubaydulla ibn Mas`udning avlodi (1350-yil vafot etgan) edi. Uning otasi Amir Tarag‘ay barlos urug‘ining oqsoqolilaridan bo‘lib, Chig‘atoy ulusining e`tiborli beklaridan hisoblangan. Uning ajdodlari esa Chig‘atoy saroyi mulozimlari qatoridan o‘rin tutgan. Ular Kesh va Nasaf viloyatida o‘z mulklariga ega bo‘lgan va bu yurtda hokimlik qilgan. Shu boisd
... Читать дальше »
Futbol(ingl. «foot» — oyoq, «ball» — toʻp) — sport oʻyini. Oʻyindan maqsad toʻpni raqib darvozasiga kiritish. Bunga har bir jamoadagi darvozabon xalaqit berishga intiladi, unga oʻz darvozasi yaqinidagi jarima maydonchasi ichida toʻpga qoʻl bilan teginish ruxsat etilgan. Boshqa barcha oʻyinchilarga, shuningdek oʻz jarima maydonchasidan tashqariga chiqqan darvozabonga ham bunday huquq berilmagan.
Toʻp uchun kurashda chalib yiqitish, raqibga zarba berish kabi kuch ishlatishlar taʼqiqlanadi. Agar oʻyinchi toʻpga qoʻlidan tashqari tanasining istalgan boshqa yeri (odatda oyogʻi) bilan istalgan vaqtda zarba bera oladigan holatda boʻlsa, oʻyinchi toʻpni egalladi, deb hisoblanadi
Boks
Mushtumli kurashni tasvirlovchi suratlar va hujjatlar tarixi eramizdan avvalgi 3-ming yillikka borib taqaladi[1] (Iroqda mushtli kurash haqida eslatuvchi 7 ming yil yoshli tosh lavha topilgani haqida iddao ham mavjud).[2] Qoʻlqopli janglar haqida hikoya qiluvchi eng qadimiy manbalar Minoy Kritida topilgan (eramizdan avvalgi 1500-yil).[1]
Qadimgi Yunonistonda bunday janglar pigme, deb atalgan va EA 688-yilda Olimpiya Oʻyinlariga kiritilgan. Ishtirokchilar charm qoʻlqop kiyib kurashishgan. Qadimgi Rimda gladiatorlar qilichbozlikdan tashqari shunday mushtumli janglarda ham qatnashishardi. Keyinchalik bu kurash Rim oqsuyaklari orasida ham tarqalib ketdi, biroq imperator Oktavian Avgust bunga chek qoʻydi. Ancha vaqt oʻtib, eramizning 500-yilida bu kurash Buyuk Teodorix tomonidan diniy sabablarga koʻra taqiqlandi, lekin bu taqiq katta ta'sir ko'rsatmadi.
Zamonaviy boks XVIII asrda shakllana boshladi. 1743-yilda Jack Broughton bokschilarni oʻlimdan asrash uchun qoidalar (beldan pastga urmaslik, yiqilgan raqibga tegmaslik kabi) kiritdi. 1867-yili John Graham Chambers tomonidan yangi qoidalar eʼlon qilindi. XX asrda xalqaro boks tashkilotlari (WBA, WBO, IBF, WBC) tuzildi.
